Posts

Showing posts from November, 2024

توندوتیژی دژ بە ژنان و دایکە زەوی

Image
توندوتیژی دژ بە ژنان لەسەر بنەمای ڕەگەز، ڕەگ و ڕیشەی لە جیاوازی دینامیکی دەسەڵاتی نێوان ژن و پیاو دروست بووە، بەهۆی زیهنیەتی پیاوسالاری سەرمایەدارییەوە بەردەوامە و هەمیشە هەڕەشەیەکی گەورەیە لەسەر ژن و ژینگە. هەر بۆیە بنەمانی شیکارییەکانی ئەم بابەتەمان لە روانگەی فیمینزمی ژینگەیی-ئیکۆ فیمینیزم دەبێت و لێرەوە خوێندنەوەیەک بۆ توندوتیژی دژ بە ژنان و هۆکارەکانی هەڵکشانی توندوتیژی دەکەین. فێمینیزمی ژینگەیی لە حەفتاکانی سەدەی ڕابردوودا سەریهەڵدا، لێکۆڵینەوە لە پەیوەندیی هەڕەمیی نێوان پیاو و سروشت، پیاو و ژن دەکات. دوای چه‌ندین سه‌ده‌ له‌ هه‌ژمونی سیسته‌می سه‌رمایه‌داری پیاوسالاری، له‌ هه‌نگاوی یه‌كه‌میدا به‌ داگیرکاری/كۆلۆنیالیزم ده‌ستی پێكرد به‌ ئامانجی ده‌ست بەسەراگرتنی سەرچاوەکانی سروشت، واتە داگیرکردن و کۆنترۆڵکردنی سروشت. هەر هەمان سیستەم، بوون و رۆڵی ژنی لە ناو ماڵدا لە قاڵب داو ئەرکی ژنی وەک سەرچاوەی بەرهەمهێنانی دەستی کار دیاریکرد. پرۆسه‌ی داگیرکردنی سروشت و ژن وه‌همێكی دروست كرد زه‌وی، سروشت و ژن نا چالاكن-پاسیڤن و ته‌نیا ئه‌ركیان بەخشین و به‌رهه‌مهێنانه‌. هه‌ر ئه‌مه‌یه‌ كه‌ پێی ده‌ڵ...

سروشت و گەردوون سوپاسگوزاریی بوونی تۆیە!

Image
 ئەمرۆ  یادی لە دایک بوونی یەکێک لە جوامێرترین، بە جەربەزە و بەخشندەترین، بەئاگاترین، زیرەکترین ئەندامی سەر ئەم زەوییە، پیرۆزبێت. سروشت و گەردوون سوپاسگوزاریی بوونی تۆ ئەکات. بەم بۆنەیەوە هەندێک لە وتەکانی لێرە دائەنێم، هەر یەکێک لەو وتانە هێندەی یەک کتێب قسە هەڵئەگرێت. *شەڕکردن بۆ حەقیقەت، تەنها مافی ئێمە نییە وەک هاوڵاتی ئازادی کۆمەڵگە ئازادەکان، بەڵکو ئەرکی ئێمەیە وەک هاووڵاتیانی سەر ئەم زەوییە. *سەرمایەداری هەم لە گریمانە کولتوورییەکان و هەم لە ئامڕازە ئابوورییەکاندا ڕەگەزدار و ڕەگەزپەرست و دژەسروشتە. *ئەو کەسانەی کەمترین بەرپرسیارێتییان هەیە لە دروستبوونی گۆرانکاری کەشوهەوا، زۆرترین کاریگەری ئەو گۆرانکارییەیان لەسەرە. *کشتوکاڵی ژینگەیی/نەریتی پاراستنی هەمەچەشنەیی زیندوو، سەروەری خۆراک و ژینگەیە. *کاتێک تۆ چەک دەفرۆشیت، ئەوا سوپاکان کۆنتڕۆڵ دەکەیت. خۆراکیش چەکە، کاتێک خۆراک کۆنتڕۆڵ دەکەیت، ئاوا کۆمەڵگا کۆنتڕۆڵ دەکەیت. بەڵام کاتێک تۆو کۆنتڕۆڵ دەکەیت، ژیان لەسەر زەوی کۆنتڕۆڵ دەکەیت. *بە درێژایی مێژوو، لە هەموو کولتوورەکاندا، ژنان تۆوی ڕەسەنیان پاراستووە. *دزیکردنی بایۆلۆژی ...

ئازارێکی مۆر!

Image
  ئازارێ هەیە پێویستە بیچێژیت، حوکمی ژیانە، ناتوانیت خۆتی لێ ببوریت. ئەو ئازارەی بە ناو هەموو دەمارەکانتدا تێپەردەبیت و خانە بە خانەی جەستەت تەی دەکات. ئەوان وەختە بتەقن و لە ناو جەستەت بێنە دەرەوە بۆیە تۆ پێت وایە توانای بەرگە گرتنیت نییە. ئازارێک جەستەت لە ناو هەردوو قۆڵتدا گرمۆڵە دەکات، خۆت خۆت لە ئامێز دەگریت و لە کونجێکی بونتدا سەدەها بگرە هەزارەها پرسیار لە خۆت دەکەیت، لەگەل خۆت دەجەنگیت، تورە دەبیت، ئاشت دەبییەوە تا ئەو کاتەی ماندوو دەبیت و بێدەنگییەک ناخ و دڵ، مێشک و جەستەت دادەگرێت و بەخۆت دەڵێیت تۆ دەبێت بە پێوە بوەستیت ئەمە تەنیا سەرەتایە ئازیز گیان. دوای تێپەرینی زەمەنێکی کورت تێدەگەی زۆر لەوە سەرسەخت تر بوویت کە بەرگەی نەگریت. تێدەگەیت هەر بەراست پێویست بوو ئەو ئازارە بچێژێت، چونکە بەشێکە لە حەقیقەتی ئەم ژیانە فانییە. لای من ئازارەکان تام، بۆن و رەنگیان هەیە، بەڵام هەندێک ئازار بەهۆی رەگ و قوڵییەکەی هەموو رەنگەکانی دنیا تێکەڵ بە خۆی دەکات و دواجار برینێک بەشێوەی قەقنەس جێدەهێڵێت. برینێک رەگێکی درێژ و قوڵی لەم ژیانەدا بۆ چنراوە. تامی ئەو ئازارانە دوای زەمەنێک چێژێکت پێ ...